9. Potrzeba odżywiania(1), opieka

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Opieka nad osobą chorą i niesamodzielną                                                                    Temat 9: Potrzeba odżywiania

 

Zasady odżywiania:

- pożywienie powinno być urozmaicone, zawierać szeroki asortyment produktów i uwzględniać różne składniki pokarmowe

- stosowanie diety powinno utrzymać dobry stan odżywienia, a niezadowalający – poprawić

- należy poznać zwyczaje pacjenta dotyczące odżywiania się, rodzaje i ilość spożywanych pokarmów, reakcję na ich zmianę, pokarmy lubiane i nietolerowanie, stan uzębienia

- dieta powinna opierać się na zapotrzebowaniu na substancje spożywcze wynikającym z rozpoznanego stanu fizycznego i stanu odżywienia

- powinna uwzględniać odrębności kulturowe i religijne w zakresie odżywiania oraz nawyki i upodobania

- każda zmiana wprowadzona w żywienie pacjenta powinna być przemyślana i uzasadniona

 

Klasyfikacja diet

 

·         Dieta podstawowa – zwana ogólną lub normalną jest stosowana w żywieniu ludzi zdrowych oraz 60% pacjentów, szczególnie ludzi w podeszłym wieku. Polega na unikaniu pokarmów wzdymających, ostro przyprawionych, używek i marynat. Zaleca się potrawy gotowane, duszone, obsmażane i smażone bez tłuszczu.

·         Dieta bogatobiałkowa – stosowana jest w chorobach nowotworowych, oparzeniach, marskości wątroby w okresie wyrównania. Dziennie podaje się 1,5-2,0g białka/kg m.c., w tym 0,5-0,75% białka zwierzęcego o dużej wartości odżywczej, zawartego w takich produktach jak: mleko i jego przetwory, jaja, chuda wołowina, ryby. Ilość pozostałych składników odżywczych nie ulega zmianie.

·         Dieta ubogobiałkowa – stosowana jest w niewydolności nerek i wątroby, biegunkach gnilnych i zaparciach spastycznych. Dziennie podaje się 0,6-0,7g białka/kg m.c., w tym 2/3 białka pochodzenia zwierzęcego.

·         Dieta ubogotłuszczowa – z ograniczeniem błonnika jest wskazana do stosowania w stanach zapalnych pęcherzyka i dróg żółciowych, kamicy dróg żółciowych i schorzeniach trzustki. Ogranicza spożycie tłuszczów do

      25-50g/dobę

·         Dieta bogatopotasowa – polega na zwiększeniu podaży potasu w ilości 4-5mg/dobę i jest stosowana przy długotrwałych wymiotach i biegunkach, przy podawaniu leków moczopędnych. Źródłem potasu są warzywa korzeniowe: marchew, buraki, liściaste: szpinak, kalafior, selery oraz ziemniaki, zielona fasolka szparagowa, pomidory, mięso i ryby.

·         Dieta ubogowęglowodanowa – ogranicza spożycie węglowodanów (zwłaszcza cukrów prostych) i słodyczy, miodów dżemów. Stosowana głównie w cukrzycy.

·         Dieta ubogoenergetyczna – 1200-2000/kcal/dobę ogranicza podaż tłuszczów do około 0,75g/kg m.c. oraz cukrów prostych. Stosuje się ją w otyłości, miażdżycy, nadciśnieniu.

·         Dieta oszczędzająca – z ograniczeniami substancji pobudzających wydzielanie soku żołądkowego oraz błonnika. Zlecane są potrawy gotowane, duszone, pieczone w folii, mleko, ser biały, białko jaja kurzego. Ogranicza się: surowe owoce i warzywa, mocną herbatę, kawę, rosoły, przyprawy. Posiłki w formie rozdrobnionej stosuje się w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy, w przewlekłych nieżytach przewodu pokarmowego.

·         Dieta z ograniczeniem chlorku sodu (małosolna) – polega na zmniejszeniu spożycia soli kuchennej do 0,1-3,0g/dobę. Stosuje się ją w niewydolności krążenia, nerek, nadciśnieniu tętniczym. Zaleca się owoce i warzywa.

 

 

 

 

 

Diety z modyfikacjami konsystencji:

 

·         Płynna, głodówkowa – polega na podawaniu przez okres 1-2 dni niesłodzonych płynów: słaba herbata, napar z rumianku, mięty. Stosuje się ją w leczeniu ostrych nieżytów żołądka, poi zabiegach chirurgicznych przewodu pokarmowego, w ostrym ataku bólowym przy kamicy żółciowej, przy zapaleniu trzustki.

·         Kleikowa (Kepnera) – zawiera w swoim składzie kleiki przygotowane z ryżu lub kaszy na wodzie bądź na mleku, stosowana przy biegunkach.

·         Płynna bogatoodżywcza – zawiera mleko, jaja, przecierane kasze, mięso, warzywa. Stosowana w odżywianiu przez zgłębnik.

·         Dieta papkowata – stosuje się ją u pacjentów mających problemów z żuciem, połykaniem oraz w schorzeniach układu pokarmowego.

 

Inne diety:

 

·         Diety niefizjologiczne tzn. specjalne – stosuje się na 24-48h w celu wyłączenia chorego narządu z pracy związanej z trawieniem. Może to być dieta owocowa, ziemniaczana, ryżowa.

·         Diety eliminacyjne – stosowane w leczeniu chorób metabolicznych i alergicznych, np. dieta bezglutenowa, dieta bezlaktozowa z ograniczeniem fenyloalaniny, dieta bezmleczna.

·         Dieta diagnostyczna – np. dieta bez mięsa i zielonych jarzyn, polega na podawaniu jej przez 3 dni, a następnie badaniu kału na krew utajoną. Stosowana jest w celu wykrycia krwawienia z przewodu pokarmowego.

 

 

Produkty trudnostrawne

 

Nr

Grupa produktów

Produkty

I

Produkty zbożowe

Pieczywo razowe, świeże, grube kasze i makarony

II

Mleko i jego przetwory

Sery żółte, topione, przetwory mleczne przekwaszone

III

Jaja

Gotowane na twardo, smażone

IV

Mięso, wędliny, ryby

Tłusta wieprzowina, baranina, kaczki, gęsi, tłuste wędliny oraz produkty mięsne, ryby wędzone, mięso peklowane

V

Masło i śmietana

Kwaśna śmietana

VI

Inne tłuszcze

Smalec, słonina, boczek, ceres, margaryna, olej rzepakowy

VII

Ziemniaki

Pyzy, frytki, placki ziemniaczane

VIII

Warzywa i owoce

Kapusta, papryka, szczypior, ogórki, brukiew, rzodkiew, owoce niedojrzałe, suszone, ze skórką i pestkami, orzechy

IX

Suche strączkowe

Wyklucza się

X

Cukier, słodycze

Chałwa, czekolada, przetwory na cukrze zawierające tłuszcze, kakao, orzechy

XI

Przyprawy

Ocet, musztarda, pieprz, pikle, papryka w proszku

 

1

 

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • nvs.xlx.pl

    • Podstrony