9125, Big Pack Books txt, 5001-10000

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
BELLOW SAULSTAN ZAWIESZENIATytu� orygina�u Dangling ManOpracowanie graficzne Waldemar �wierzyUk�ad typograficzny Mieczys�aw BancerowskiAnicieCopyright � Yanguard Press, Inc., 1944� Copynght for the Pohsh edition by Pa�stwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1984PRINTED IN POLANDPanstwow InsIMul Vdawmcz 1984 rWdanie pierwszeNak�ad 20 00020 egz Ark wd 8 9 Ark druk 9 7SPapier druk sal U V 61 g 92x1 14Oddano do sk�adania w lutm 1981 rPodpisano do druku w pa�dzierniku 1981 rSk�ad wkona�aDrukarnia im Rewolucji Pa�dziernikowej w WarszawieDruk i opraw� wkonafaDrukarnia Wydawnicza w Krakowie�arn 91483 M�30 Cena z 140 �ISBN 830600950915 grudnia 1942By�y takie czasy, kiedy ludzie mieli w zwyczaju cz�sto si� zwraca� do siebie samych i nie kr�powali si� notowa� swoich wewn�trznych pertraktacji my�lowych. Dzisiaj natomiast prowadzenie dziennika uwa�a si� za pewien rodzaj pob�a�liwo�ci wobec siebie, za s�abo�� i rzecz w z�ym gu�cie. �yjemy bowiem w epoce bezwzgl�dno�ci. Dzi� kodeks osi�ka, zawadiaki ameryka�skie dziedzictwo, jak s�dz�, po angielskim d�entelmenie, ta osobliwa mieszanina aspiracji, ascetyzmu i rygor�w, kt�rej �r�de� zdaniem pewnych os�b nale�y szuka� u samego Aleksandra Wielkiego odgrywa wi�ksz� rol� ni� kiedykolwiek. Nieobce s� ci uczucia? Istniej� w�a�ciwe i niew�a�ciwe sposoby ich okazywania. Masz �ycie wewn�trzne? Nikogo pr�cz ciebie ono nie interesuje. Ulegasz emocjom? St�um je. Wszyscy do pewnego stopnia respektujemy ten kodeks. Dopuszcza on okre�lony rodzaj otwarto�ci, milcz�c� prostolinijno��. Lecz na prawdziw� szczero�� dzia�a hamuj�co. Najistotniejsze sprawy niedost�pne s� dla ludzi bezwzgl�dnych. Niewprawni bywaj� w introspekcji, a zatem �le uzbrojeni w potyczkach z przeciwnikami, kt�rych nie mog� upolowa� jak grubego zwierza lub prze�cign�� w brawurze.Je�li masz k�opoty, borykaj si� z nimi w milczeniu nakazuje jedno z ich przykaza�. A pal licho! Zamierzam m�wi� o w�asnych trudno�ciach, a przecie� gdybym nawet mia� tyle ust co Siwa r�k i porusza� nimi przez ca�y czas, i tak nie zdo�a�bym odda� sobie sprawiedliwo�ci. W mym5obecnym stanie demoralizacji sta�o si� dla mnie rzecz� niezb�dn� prowadzenie dziennika to znaczy rozmowy z sob� samym i zupe�nie nie poczuwam si� do winy pob�a�ania sobie. Ludzie twardzi kompensuj� sobie w�asne milczenie pilotuj�c samoloty, walcz�c z bykami lub chwytaj�c nitkopletwy, ja za� rzadko opuszczam sw�j pok�j.Ma�o wydaje si� prawdopodobne, �eby cz�owiek m�g� by� samotnikiem w mie�cie, gdzie mieszka� przez ca�e prawie �yciea jednak ja jestem samotnikiem, i to w pe�nym tego s�owa znaczeniu. Siedz� samotnie dziesi�� godzin dziennie w wynaj�tym pokoju. Jak na tego rodzaju lokal, nie jest nawet z�y, jakkolwiek nie brak tu niedogodno�ci typowych dla wynajmowanych pokoi: zapach�w kuchennych, karaluch�w i osobliwych s�siad�w. Zbiegiem lat przywyk�em jednak do wszystkich tych trzech plag.Jestem nie�le zaopatrzony w ksi��ki. �ona przynosi mi wci�� nowe w nadziei, �e z nich skorzystam. Chcia�bym, z�by tak by�o. Dawniej, kiedy mieli�my mieszkanie, czyta�em bez przerwy. Wiecznie kupowa�em nowe ksi��ki, szybciej musz� przyzna�ni� je mog�em przeczyta�. Otaczaj�c si� nimi zapewni�em sobie przed�u�enie �ycia, �ycia cenniejszego i bardziej niezb�dnego ni� to, kt�re zmuszony by�em wie�� na co dzie�. Je�li niemo�liwe jest zapewnienie sobie owego lepszego �ycia na zawsze, to mia�em" w zasi�gu r�ki przynajmniej jego �lady. Kiedy uczucie to traci�o na intensywno�ci, mog�em patrze� na ksi��ki i mog�em ich dotyka�. Teraz za�, gdy czasu mam pod dostatkiem i powinienem si� po�wi�ci� rozpocz�tym badaniom, okaza�o si�, i� nie. mog� czyta�. Ksi��ki mnie nie absorbuj� na d�u�ej. Po dwu, trzech stronicach, a niekiedy nawet po kilku zaledwie ust�pach, po prostu nie potrafi� si� zmusi� do dalszej lektury.Up�yn�o prawie siedem miesi�cy od chwili, gdy zrezygnowa�em z pracy w biurze podr�y InterAmerican, �eby w odpowiedzi na apel zg�osi� si� do wojska. I wci�� czekam. To trywialna na poz�r sprawa, biurokratyczna komedia wykombinowana przez urz�das�w. Pocz�tkowo i ja traktowa�em j� w ten spos�b. Wygl�da�o to na urlop, kr�tkoterminow� zw�ok�, wtedy w maju, kiedy odes�ano mnie do domu, bo papiery mia�em nie w porz�dku. Mieszkam tu osiemna�cie lat, ale nadal jestem Kanadyjczykiem, podda6nym brytyjskim, a jako obcokrajowiec, cho� obywatel zaprzyja�nionego pa�stwa, nie mog� zosta� wcielony do wojska bez rozpatrzenia sprawy. Czeka�em pi�� tygodni, potem zwr�ci�em si� do pana Mallendera z biura podr�y InterAmerican z pro�b�, �eby przyj�� mnie z powrotem na jaki� czas, ale, jak mi powiedzia�, jest taki zast�j w interesach, �e musia� zwolni� Tragera i Bishopa, cho� to pracownicy z wieloletnim sta�emtote� nie mo�e mi pom�c. Pod koniec wrze�nia dosta�em pisemko, w kt�rym poinformowano mnie o rozpatrzeniu sprawy i zaaprobowaniu mojej osoby i zgodnie z przepisami kazano stawi� si� na ponowne badanie krwi. Miesi�c p�niej zawiadomiono mnie, �e zosta�em zaliczony do kategorii 1 A, i polecono by� w pogotowiu. I znowu czeka�em. Wreszcie, kiedy nadszed� listopad, zacz��em si� dowiadywa� i stwierdzi�em, �e moje wcielenie do wojska odroczono w zwi�zku z nowym przepisem dotycz�cym m�czyzn �onatych. Zwr�ci�em si� wi�c z pro�b� o zmian� kategorii, argumentuj�c, �e uniemo�liwiono mi prac�. Po trzech tygodniach wyja�niania przesuni�to mnie do kategorii 3A. Zanim jednak mog�em co� zdzia�a� dok�adnie po tygodniu, zosta�em wezwany na nowe badania krwi zachowuj� sw� wa�no�� tylko sze��dziesi�t dni. I znowu zmieniono mi kategori�na 1A. To jeszcze nie koniec tej nudnej historii, jestem pewien. B�dzie si� wlok�a przez nast�pne dwa, trzy, mo�e cztery miesi�ce.Tymczasem utrzymuje mnie Iva, moja �ona. Twierdzi, �e nie stanowi to �adnego brzemienia dla niej, i chce, bym wykorzysta� wolny czas na czytanie i wszystkie te przyjemno�ci, kt�rych b�d� pozbawiony w wojsku. Mniej wi�cej przed rokiem ambitnie zabra�em si� do opracowania kilku esej�w, g��wnie biograficznych, po�wi�conych filozofom epoki O�wiecenia. By�em z grubsza w po�owie eseju o Diderocie, kiedy przerwa�em pisanie. Spodziewano si� w zasadzie, gdy znalaz�em si� w stanie zawieszenia, �e powr�c� do esej�w i doprowadz� je do ko�ca. lva nie chcia�a, �ebym ubiega� si� o prac�. Maj�c kategori� 1A i tak nie dosta�bym �adnej odpowiedniej posady.Iva to spokojna dziewczyna. Ma w sobie co� takiego, co zniech�ca do rozmowy. Nie zwierzamy si� ju� sobiezreszt� o wielu rzeczach nie m�g�bym jej powiedzie�. Mamy7przyjaci�, ale obecnie, si� z nimi nie widujemy. Kilkoro mieszka w odleg�ych dzielnicach miasta, niekt�rzy s� w Waszyngtonie, inni w wojsku, jeden za granic�. Moi chicagowscy przyjaciele i ja oddalili�my si� stopniowo od siebie. Nie pal� si� do spotka� z nimi. Niekt�re z dziel�cych nas r�nic pewno mo�na by zaklajstrowa�, jednak�e, jak mi si� wydaje, pu�ci� g��wny nit trzymaj�cy nas razem i jak dot�d nic mnie nie sk�oni�o do w�o�enia go z powrotem na miejsce. Tak wi�c jestem sam jak palec. Siedz� bezczynnie w swoim pokoju, przewiduj�c r�ne drobne kryzysy w danym dniu, pukanie pokoj�wki, pojawienie si� listonosza, programy radiowe oraz nieuniknione cykliczne przygn�bienie pod wp�ywem pewnych my�li.Zastanawia�em si� nad p�j�ciem do pracy, nie mam jednak ochoty przyzna�, �e nie wiem, jak wykorzysta� moj� wolno��, i musz� ucieka� si� do s�u�alczo�ci na posadzie z braku konceptus�owem, brak mi charakteru. Poprzednio, gdy zmieniono mi kategori�, usi�owa�em wst�pi� do marynarki wojennej, ale wygl�da na to, �e dla obcokrajowc�w jedyna szansa to powo�anie do wojska. Nie pozostaje nic innego jak czeka�, czyli trwa� w zawieszeniu, i coraz bardziej podupada� na duchu. Zdaj� sobie �wietnie spraw� z tego, �e m�j stan si� pogarsza, kiedy tak gromadzi si� we mnie gorycz i uraza, z�eraj�c niczym kwas zasoby mojej wielkoduszno�ci i dobrej woli. Siedmiomiesi�czna zw�oka to tylko jedno ze �r�de� mojej udr�ki. Kiedy indziej zn�w my�l� o niej jak o dekoracji, na tle kt�rej mo�na ujrze�, jak dyndam. A co wi�cej trzeba b�dzie najpierw mnie odci��, �ebym zdo�a� w�a�ciwie oceni�, jak� mi wyrz�dzi�a szkod�.16 grudniaZacz��em dostrzega�, �e im wi�ksz� aktywno�� rozwija reszta �wiata, tym wolniej si� poruszam ja, i �e moja samotno�� pog��bia si� wraz z nasilaniem si� wrzawy i szale�stwa na �wiecie. Dzi� rano dosta�em list od �ony Tada z Waszyngtonu, kt�ra pisze, �e Tad odlecia� do p�nocnej Afryki. Nigdy w �yciu nie czu�em si� tak unieruchomiony, niczym k�oda. Nie mog�em si� nawet zmusi� do wyj�cia do sklepu po tyto�, chocia� ch�tnie bym sobie zapali�. Poczekam. Po prostu dlatego, �e Tad l�duje teraz w Algierze czyoOranie albo wybra� si� na pierwsz� przechadzk� po kazbie w zesz�ym roku widzieli�my razem Pepe le Moko. Doprawdy ciesz� si� ze wzgl�du na niego, nie jestem zazdrosny. Utrzymuje si� jednak uczucie, �e gdy on p�dzi do Afryki, a nasz przyjaciel Stillman podr�uje po Brazylii, ja wros�em w krzes�o. To najzupe�niej realne, wr�cz namacalne uczucie. Nie b�d� nawet pr�bowa� si� podnie��. Mo�e i m�g�bym wsta� i przespacerowa� si� po pokoju czy te� p�j�� do sklepu, lecz ten wysi�ek wprawi�by mnie w niepo��dany stan. Uczucie to minie, je�li je zignoruj�. Zawsze by�em podatny na halucynacje. W �rodku zimy, wybrawszy jak�� cian� o�wietlon� s�o�cem, potrafi�em sobie wm�wi�, mimo otaczaj�cego mnie lodu, �e to lipiec, nie luty. Podobnie odmienia�em lato i trz�s�em si� z zimna podczas upa�u. Tak te� bywa�o z por� dnia. Przypuszczam, �e to powszechnie stosowana gierka. Mo�na chyba z tym przesadzi� i naruszy� swoje poczucie rzeczywisto�ci. Kiedy przyjdzie Maria pos�a� ��ko, wstan�, w�o�� palto i p�jd� do sklepu, a wtedy mi to minie.Na og� zale�y mi bardzo na tym, z�by znale�� pretekst do wyj�cia z pokoju. Ledwie tu wr�c�, zaczynam szuka� jakiego� nowego pretekstu. Kiedy wychodz� na dw�r, nie id� zbyt daleko. Zazwyczaj poruszam si� w promieniu trzech przecznic. Boj� si� wci��, �eby nie spotka� kogo� znajomego, kto wyra... [ Pobierz całość w formacie PDF ]

9125, Big Pack Books txt, 5001-10000

Podstrony