9. Osadnictwo na prawie polskim i niemieckim na ziemiach polskich, HA2-ściąga

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
9.
Osadnictwo na prawie polskim i niemieckim na
ziemiach polskich.
Osadnictwo na prawie polskim była to forma kolonizacji
wewnętrznej zwana też obyczajem wolnych ludzi.
Osadnictwo na prawie polskim wykształciło się w związku z
dążeniami chłopów do poprawy warunków bytu oraz
dążeniami panów do lepszego zagospodarowania i
podniesienia dochodowości swoich dóbr. Feudał na włości
immunitetowej pozyskiwał ludzi, którzy mieli prawo do
swobodnego przenoszenia się i zawierał z nimi umowy.
Umowa ta zawierała szereg atrakcyjnych warunków:

zamiana ciężarów prawa książęcego na określone
świadczenie (czynsz)

wolnizna – zwolnienie od czynszu na wyznaczony
okres na zagospodarowanie

prawo wychodu (opuszczenia wsi po spełnieniu
określonych warunków)

unormowanie prawa do ziemi na zasadzie własności
podległej.
Osadnictwo na prawie niemieckim rozwijało się od
połowy XII wieku. Aby lokować wieś na prawie niemieckim
feudał musiał uzyskać od monarchy immunitet i przywilej
lokacyjny (zgodę na założenie wsi lub miasta na prawie
niemieckim). Następnie feudał poszukiwał człowieka, który
chciałby załatwić wszystkie sprawy związane z lokowaniem
wsi (zasadźcy) oraz wydawał dokument lokacyjny, w którym
określał prawa i obowiązki przyszłej społeczności wiejskiej
oraz jej samorząd.
Istotnymi warunkami organizacji wsi na prawie
niemieckim były:

nadanie ziemi na zasadzie własności podległej
(zbliżonej do lenna)

oznaczony czynsz (w zbożu, pieniądzu lub
mieszany)

wolnizna (okres zwolnienia od czynszu 2-24
lata)

prawo wychodu – chłop musiał:

doprowadzić gospodarstwo do
porządku

obsiać ziemię

zapłacić roczny czynsz

dać gospodarstwu równie zasobnego
w inwentarz zastępcę

stosowanie własnego prawa i form
organizacji osadniczej

wspólne korzystanie z pastwisk, łąk i lasów

sądownictwo dominalne.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

9. Osadnictwo na prawie polskim i niemieckim na ziemiach polskich, HA2-ściąga

Podstrony