9, Zabiegi resuscytacyjne

[ Pobierz całość w formacie PDF ]

Opieka po resuscytacji

Rozdział 14

Po zapoznaniu się z rozdziałem czytelnik powinien zrozumieć i znać:

— konieczność kontynuowania resuscytacji po
powrocie samoistnego krążenia

— konieczność właściwego monitorowania i ba
dań pomocniczych

— sposoby bezpiecznego transportu pacjenta

— sposoby ułatwienia optymalnej funkcji narzą
dów po NZK

— rolę i ograniczenia prognozowania po NZK

Wstęp

Powrót samoistnego krążenia u pacjenta po NZK stanowi istotną fazę w procesie resuscytacji. Przywrócenie prawidłowej funkcji mózgu (bez ubytków neurologicznych), stabilnego rytmu serca i stabilnego krążenia wymaga kontynuacji zabiegów resuscytacyjnych, dostosowanych do indywidualnych potrzeb danego pacjenta.

Kontynuacją zabiegów resuscytacyjnych

W bezpośrednim okresie po resuscytacji należy prowadzić postępowanie według typowego schematu ABC.

DROŻNOŚĆ DRÓG ODDECHOWYCH I ODDYCHANIE

Cel: Zapewnienie drożności dróg oddechowych, należytego natlenienia i wentylacji płuc.

Po krótkim zatrzymania krążenia (szybki powrót spontanicznego krążenia, np. gdy w obecności świadków dochodzi do migotania komór, dającego się przekształcić w rytm zatokowy przez uderzenie w okolicę przedsercową lub wczesne wykonanie defibrylacji) może dochodzić do natychmiastowego powrotu prawidłowych funkcji mózgu. Tacy pacjenci nie wymagają intubacji tchawicy ani wentylacji, trzeba im jednak podawać tlen przez maskę twarzową. Hi-poksja i hiperkapnia zwiększają groźbę kolejnego zatrzymania krążenia i mogą prowadzić do wtórnego uszkodzenia mózgu. U pacjentów z pogorszoną fun-

kcją mózgu trzeba się liczyć z koniecznością intubacji, sedacji i podjęcia wentylacji kontrolowanej. Obniżenie prężności dwutlenku węgla we krwi (hipoka-pnia) powoduje obkurczenie mózgowych naczyń krwionośnych z pogorszeniem przepływu mózgowego. Gdy nie dysponuje się wszystkimi danymi odnoszącymi się do pacjentów po NZK, racjonalne jest upewnienie się, że pogorszenie stanu pacjenta nie jest wynikiem hiperwentylacji. Należy monitorować prężność dwutlenku węgla w powietrzu koricowowy-dechowym oraz równowagę kwasowo-zasadową.

U wszystkich pacjentów kontroluje się, czy klatka piersiowa unosi się w sposób symetryczny. Osłuchi-waniem trzeba ustalić, czy po obu stronach słyszalne są szmery oddechowe. Zbyt głęboko wprowadzona rurka dotchawicza ma tendencję do przemieszczania się do prawego oskrzela głównego, co oznacza brak wentylacji lewego płuca. Jeśli podczas uciskania klatki piersiowej doszło do złamania żeber, rezultatem może być odma opłucnowa (objawiająca się osłabieniem lub brakiem szmerów oddechowych) lub wiotka (cepowata) klatka piersiowa. Osłuchiwa-niem poszukuje się też cech obrzęku płuc lub aspiracji do płuc treści żołądka. Trzeba się upewnić, że wprowadzona jest sonda do żołądka. Zapewnia ona odbarczenie żołądka po wentylacji usta-usta lub przez maskę twarzową, zapobiega zmniejszeniu ruchomości przepony przez wypełniony żołądek i umożliwia odessanie nagromadzonej w nim treści.

U zaintubowanych pacjentów, odzyskujących przytomność, konieczne jest czasem usunięcie rurki do-tchawiczej. Kaszel powodowany przez jej obecność wyraźnie podwyższa poziom katecholamin we krwi pacjenta, co może doprowadzić do zaburzeń rytmu i skoku ciśnienia tętniczego. Rurkę usuwa się po ułożeniu pacjenta na boku, a w miarę możności również po nachyleniu stołu lub wózka głową w dół. Trzeba przy tym mieć gotowy zestaw do odsysania ze sztywną końcówką. Przed i po usunięciu rurki do-tchawiczej pacjentowi podaje się wysokie stężenie tlenu.

KRĄŻENIE

Cel: Podtrzymywanie prawidłowego rytmu zatokowego i rzutu serca zapewniającego perfuzję narządów ważnych dla życia.

Po NZK występują zaburzenia rytmu serca i niesta-

147

bilność układu krążenia. Istotne znaczenie ma zatem ciągłe monitorowanie EKG. Poszukuje się również objawów pogorszenia funkcji serca. Odnotowuje się częstość tętna, ciśnienie tętnicze, a także ocenia perfuzję obwodową (kolor i temperatura skóry, nawrót kapilarny). Na niewydolność prawej komory wskazuje przepełnienie żył szyjnych, gdy pacjent przybierze pozycję półsiedzącą, oraz występowanie obrzęków pozostawiających dołek po uciśnięciu w najniżej położonych częściach ciała. O niewydolności lewej komory świadczą trzeszczenia podczas wdechu, słyszalne nad polami płucnymi, a także odkrztuszanie różowej spienionej plwociny. Konieczna jest optymalizacja ciśnień wypełniania prawej i lewej komory serca, co może wymagać pomiaru ośrodkowego ciśnienia żylnego, a także — w miarę moliwo-ści — ciśnienia w tętnicy płucnej. Zwiększenie ciśnienia wypełniania prawego serca może wymagać infu-zji płynów, podczas gdy w niewydolności lewokomo-rowej trzeba zastosować środki moczopędne i rozszerzające naczynia. Tony serca bywają słabe w obecności płynu w osierdziu, natomiast nieprawidłowe szmery sercowe bywają oznaką uszkodzenia zastawki lub ubytku w przegrodzie międzykomoro-wej, jako następstwa zawału mięśnia sercowego.

INNE ZAGROŻENIA

Cel: Ocena funkcji neurologicznych i upewnienie się, f że zatrzymanie krążenia nie miało związku z innymi chorobami wewnętrznymi lub chirurgicznymi, które wymagają natychmiastowego działania.

Mimo że NZK jest często spowodowane pierwotnymi zmianami w sercu, konieczne jest też wykluczenie in-

Tabela 14.1. Skala Glasgow

... [ Pobierz całość w formacie PDF ]

9, Zabiegi resuscytacyjne

Podstrony